Trong thế giới bóng đá ngày càng phát triển, nơi mà mỗi khoảnh khắc có thể thay đổi vận mệnh của một đội bóng, sự chính xác trong các quyết định trọng tài ngày càng được đặt lên hàng đầu.

Chính trong bối cảnh ấy, VAR đã xuất hiện như một giải pháp mang tính cách mạng để hỗ trợ trọng tài chính. Vậy thực chất công nghệ VAR là gì? Nó đã thay đổi bộ mặt bóng đá thế giới ra sao? Hãy cùng trực tiếp bóng đá Ca Khia TV tìm hiểu sâu hơn.

Công nghệ VAR là gì trong bóng đá? 

VAR là viết tắt của Video Assistant Referee, dịch ra là trợ lý trọng tài video. Đây không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn là biểu tượng cho nỗ lực hoàn thiện bóng đá ở thời đại công nghệ. Dù vẫn còn những tranh cãi nhưng không thể phủ nhận VAR đã và đang góp phần giúp bóng đá trở nên công bằng, minh bạch và chuyên nghiệp hơn.

Ý tưởng sử dụng công nghệ để hỗ trợ trọng tài không phải là điều mới mẻ. Tuy nhiên, chỉ đến những năm đầu thập niên 2010, khi KNVB (Hiệp hội bóng đá Hà Lan) phát triển dự án Refereeing 2.0, VAR mới thực sự được đặt lên bàn thử nghiệm. Họ nhận thấy rằng trong các trận đấu tốc độ cao, trọng tài rất dễ mắc sai lầm mà chỉ các góc quay truyền hình mới phát hiện được. Việc này dẫn đến nhiều tranh cãi không đáng có và ảnh hưởng lớn đến kết quả trận đấu.

Với sự hỗ trợ của FIFA và IFAB, các thử nghiệm ban đầu được triển khai ở giải vô địch quốc gia Hà Lan từ mùa giải 2012-2013. Kể từ đó, quy trình thử nghiệm ngày càng được mở rộng và hoàn thiện. 

Điểm nhấn lớn nhất là tại World Cup 2018 ở Nga, VAR được áp dụng chính thức, đánh dấu một bước tiến công nghệ chưa từng có trong lịch sử môn thể thao vua. Sự xuất hiện của VAR không chỉ tạo nên bước ngoặt về kỹ thuật điều hành trận đấu mà còn khẳng định xu hướng ứng dụng công nghệ trong thể thao chuyên nghiệp.

Cách VAR hoạt động trên sân 

Sau khi biết công nghệ VAR là gì, cùng tìm hiểu kỹ hơn về nguyên tắc hoạt động của hệ thống này. 

Phòng vận hành var và vai trò của đội ngũ trọng tài video

VAR hoạt động trong một không gian riêng biệt gọi là Video Operation Room (VOR). Tại đây, ba vị trí chính cùng phối hợp để phân tích và đưa ra khuyến nghị cho trọng tài chính:

• Trọng tài VAR chính: người có chuyên môn cao, chịu trách nhiệm chính trong việc quan sát và đánh giá các tình huống trọng yếu.
• Trợ lý VAR (AVAR): theo dõi diễn biến trận đấu, ghi chú và phối hợp trao đổi thông tin.
• Người điều phối phát lại (RO): vận hành các camera và phát lại tình huống theo các góc quay khác nhau theo yêu cầu.

Mỗi trận đấu có từ 8 đến 12 camera ghi hình với độ phân giải cao, bao gồm cả camera việt vị đặc biệt và góc quay trên cao. Tất cả dữ liệu đều được truyền trực tiếp về phòng VOR để phân tích ngay lập tức.

Quy trình kiểm tra và xem xét tình huống

VAR không can thiệp bừa bãi mà phải tuân theo quy trình rõ ràng. Khi xuất hiện tình huống nghi ngờ, đội VAR tiến hành hai bước:

• Kiểm tra âm thầm (silent check): quá trình theo dõi liên tục diễn ra mà không làm gián đoạn trận đấu. Nếu không có lỗi nghiêm trọng, trận đấu tiếp tục.
• Đề nghị xem lại (on-field review): khi phát hiện lỗi rõ ràng hoặc tình huống quan trọng bị bỏ sót, trọng tài chính sẽ được khuyến nghị ra khu vực RRA để xem lại pha bóng qua màn hình.

Điều đáng lưu ý là quyền quyết định cuối cùng vẫn thuộc về trọng tài chính. VAR chỉ đóng vai trò tư vấn và cung cấp bằng chứng hình ảnh để đảm bảo tính khách quan.

Những tình huống var được phép can thiệp

Mặc dù có thể hỗ trợ đa dạng tình huống nhưng để tránh làm gián đoạn trận đấu quá mức, VAR chỉ được phép can thiệp trong bốn trường hợp đặc biệt có thể ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả trận đấu.

Bàn thắng và các yếu tố liên quan

VAR sẽ xem xét toàn bộ tình huống dẫn đến bàn thắng để xác định tính hợp lệ. Một số yếu tố phổ biến được kiểm tra gồm:

• Cầu thủ có việt vị khi nhận bóng hoặc trong pha bóng cuối cùng không.
• Có hành vi phạm lỗi như đẩy người, kéo áo, hay cài chân.
• Bóng có chạm tay cầu thủ tấn công một cách cố ý hay vô tình nhưng mang lại lợi thế rõ ràng.

Nếu bất kỳ yếu tố nào trong số này vi phạm luật, bàn thắng sẽ bị hủy bỏ.

Phạt đền và các tranh cãi trong vòng cấm

Khu vực 16m50 luôn là nơi dễ xảy ra va chạm và tranh luận. VAR sẽ kiểm tra:

• Có va chạm rõ ràng mà trọng tài bỏ sót không.
• Vị trí phạm lỗi nằm trong hay ngoài vòng cấm, vì chỉ cần lệch vài cm có thể thay đổi từ quả phạt đền thành đá phạt trực tiếp.
• Trường hợp bóng chạm tay, đặc biệt khi tay cầu thủ không ở vị trí tự nhiên, khiến tình huống bị hiểu lầm.

Tất cả các yếu tố này đều có thể thay đổi cục diện trận đấu, do đó VAR thường can thiệp khá sâu vào các tình huống dạng này.

Thẻ đỏ trực tiếp

VAR được sử dụng để hỗ trợ trọng tài trong các tình huống liên quan đến hành vi nghiêm trọng:

• Các pha vào bóng bằng gầm giày nguy hiểm.
• Hành vi đánh nguội hoặc gây gổ phía sau lưng trọng tài.
• Ngăn cản một cơ hội ghi bàn rõ rệt (DOGSO), đặc biệt là với các lỗi ngoài vòng cấm.

Trong các tình huống này, nếu trọng tài không có tầm nhìn rõ hoặc phản ứng chưa chính xác, VAR sẽ vào cuộc để đảm bảo sự công bằng.

Nhầm lẫn cầu thủ

Tuy hiếm gặp, nhưng không phải là chưa từng xảy ra việc trọng tài rút thẻ phạt cho cầu thủ sai. Khi điều này xảy ra, VAR có thể can thiệp để xác định đúng người, tránh những hậu quả không đáng có.

Kết luận

Toàn bộ những thông tin giải đáp công nghệ VAR là gì và quy tắc hoạt động của hệ thống này cho thấy tầm quan trọng không thể bàn cãi. Và có lẽ, trong tương lai, chúng ta sẽ còn chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa! 

Đừng quên cập nhật các diễn biến liên quan đến môn thể thao Vua và theo dõi highlight bóng đá việt nam, lịch thi đấu, bảng xếp hạng các giải bóng đá trên toàn thế giới tại nền tảng Cà Khịa TV nhé! Hàng loạt các tính năng hữu dụng tại đây chắc chắn sẽ không làm bạn phải thất vọng!